
GRYPA – rozpoczął się sezon i zachorowań przybywa lawinowo.. przychodnie pękają w szwach z powodu ilości osób chorych. Chociaż wirus grypy jest nam znany od dawna, wciąż pojawiają się wątpliwości związane z przebiegiem infekcji, sposobem jej leczenia i zapobieganiem. Odpowiedzi na najcześciej zadawane pytania znajdziecie poniżej.
Kto choruje na grypę?
Zachorować może każdy, bez względu na wiek i stan zdrowia ale…nie wszyscy przechodzą zakażenie jednakowo- u niektórych będzie to przebieg skąpoobjawowy lub nawet bezobjawowy a u innych ciężkie zachorowanie z powikłaniami
Kto jest w grupie ryzyka?
Na ciężki przebieg i powikłania narażeni są szczególnie pacjenci starsi- zwłaszcza po 65 rż oraz małe dzieci przed 5-tym rokiem życia.
Grypa potrafi być szczególnie niebezpieczna dla osób z niektórymi chorobami przewlekłymi- w szczególności chorobami płuc, takimi jak astma czy POChP ale także chorobami układu krążenia np. niewydolność serca, nadciśnienie tętnicze czy choroba wieńcowa.
Podwyższone ryzyko ciężkiego przebiegu dotyczy też osób z cukrzycą i otyłością oraz chorych cierpiących na choroby przewlekłe wątroby, nerek, układu krwiotwórczego i immunologicznego- tu w szczególności zagrożeni są pacjenci z niedoborami odporności, czyli również przyjmujący leki immunosupresyjne.
Osobną grupą szczególnie narażoną na powikłania są kobiety w ciąży- w ich przypadku obawiamy się szczególnie niekorzystnego zakończenia ciąży.
Co głównie atakuje wirus grypy i jak się objawia?
Wirus atakuje i namnaża się w drogach oddechowych- zarówno w tych górnych, jak i dolnych, a dokładniej w komórkach nabłonkowych tych dróg. Wywołuje zatem objawy głównie dotyczące układu oddechowego a więc suchy kaszel, ból gardła i niewielki nieżyt nosa, a objawy ogólne- czyli gorączka, ból głowy , bóle mięśniowe, dreszcze, uczucie rozbicia i osłabienia, które towarzyszą infekcji są wynikiem toczącej się w organizmie reakcji zapalnej i uwalnianych podczas niej cytokin
Czy łatwo się zarazić grypą?
Tak, wirus grypy jest bardzo zaraźliwy. Zakażenie jest przenoszone drogą kropelkową a źródłem zakażenia jest chory lub zakażony człowiek. Możliwe jest także zakażenie przez kontakt ze skażonymi przedmiotami lub poprzez ręce. Do czynników ryzyka zakażenia należy dłuższe przebywanie w bliskiej odległości od chorego na grypę bez maseczki a także niedostateczna higiena rąk. Jeśli przebywamy w dużych skupiskach ludzi w sezonie zachorowań na grypę to o zakażenie znacznie łatwiej
Czy grypa jest groźna?
Tak, potrafi być groźna. Jest szczególnie niebezpieczna dla osób z grup ryzyka, o których mówiłam wyżej, a więc osób starszych i małych dzieci, chorych przewlekłe, kobiet w ciąży. Może prowadzić do wielu niebezpiecznych dla zdrowia i życia powikłań
Jakie powikłania powoduje grypa?
Najczęstsze powikłanie to zapalenie płuc- zwykle dochodzi do niego w okresie ustępowania objawów grypy – dlatego trzeba wiedzieć, że jeśli w okresie rekonwalescencji pojawi ponowna gorączka i nasilenie duszności, kaszlu czy osłabienia, należy natychmiast zgłosić się do lekarza. Dość częste powikłanie to zaostrzenie współistniejącej choroby przewlekłej, np. POChP, astmy, choroby niedokrwiennej lub zastoinowej niewydolności serca, cukrzycy itp.- tu również niezbędna będzie pomoc lekarza. Inne powikłania występujące rzadziej- to zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie osierdzia, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, encefalopatia, poprzeczne zapalenie rdzenia kręgowego, zespół Guillaina i Barrégo, zapalenie mięśni.
Niekiedy mamy nawet do czynienia z posocznicą i niewydolnością wielonarządową
Jak odróżnić grypę od koronawirusa?
Zarówno zakażenie wirusem SARS-CoV-2 jak i wirusem grypy może mieć podobny przebieg- od skąpoobjawowego czy wręcz bezobjawowego po ciężkie zachorowanie, niejednokrotnie pozostawiające powikłania czy nawet prowadzące do śmierci. Objawy Covid-19 i grypy są podobne- w obu przypadkach najczęściej występuje gorączka, suchy kaszel, złe samopoczucie. Nie jest możliwe rozróżnienie obu zachorowań bez testu
Jaka jest profilaktyka grypy, czyli co zrobić, żeby zmniejszyć ryzyko zakażenia?
Po pierwsze- higiena rąk: częste mycie rąk wodą z mydłem a także stosowanie środków odkażających na bazie alkoholu zmniejsza ryzyko zakażenia wirusem grypy. Ręce powinniśmy myć w sezonie grypowym naprawdę często- w szczególności po każdym kontakcie z chorym ale też np. po skorzystaniu z toalety, przed jedzeniem lub dotykaniem ust i nosa, po powrocie do domu. Umyjmy ręce również po własnej toalecie nosa albo kiedy zasłonimy usta dłonią podczas kichania i kaszlu.
Druga, istotna kwestia to maseczka-powinien ją nosić w szczególności chory na grypę, aby ograniczyć ryzyko przekazania wirusa innym ale pamiętajmy, że założona na twarz maseczka w sytuacji bliskiego kontaktu z chorym może nam pomóc uniknąć zakażenia. Ważna jest częstotliwość zmiany maseczki- maseczka powinna być zmieniana na nową często, niedopuszczalne jest używanie jednej maseczki w ciągu dnia albo, jeszcze gorzej- jednej przez kilka dni, a niestety są i takie praktyki wśród pacjentów . Ale należy pamiętać, że nadal najskuteczniejszą metodą zapobiegania zachorowaniom na grypę jest szczepienie. Coroczne szczepienie zaleca się wszystkim osobom w wieku ≥6 miesięcy, u których nie stwierdza się przeciwwskazań
Co robić w przypadku zachorowania na grypę?
Zawsze należy prowadzić wnikliwą samoobserwację! To podstawa- monitorować i śledzić własny stan zdrowia-i reagować, w sytuacji, gdy coś nas niepokoi. To kluczowe, żeby w porę wychwycić ewentualne powikłania. A poza tym zalecenia tradycyjne- odpoczynek w łóżku i porządne nawodnienie-pacjenci często nie zdają sobie sprawy z tego, jak ważne jest picie dużej ilości płynów! Jeśli to konieczne stosuje się leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe, w razie potrzeby leki przeciwkaszlowe i łagodzące ból gardła, czasem preparaty do nosa. Ogromne znaczenie dla szerzenia die wirusa ma izolacja od otoczenia do momentu ustąpienia objawów- w ten sposób dbamy też o innych. Pamiętaj! to, że ty przechodzisz zakażenie łagodnie wcale nie oznacza, że w przypadku osoby, która się od Ciebie zarazi też tak będzie! To jest szczególnie istotne dla osób z grupy zwiększonego ryzyka powikłań grypy.